PYTANIA OGÓLNE

1.Czy w sądzie można uzyskać poradę prawną?
W sądzie nie są udzielane porady prawne.
Poradę prawną można uzyskać w kancelariach adwokackich i w kancelariach radców prawnych. Osoby, które nie są w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej, mogą skorzystać z nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego.

2. W jaki sposób można zapoznać się z aktami sprawy?
Z aktami sprawy w Sądzie Rejonowym w Wołominie można zapoznać się w czytelni akt wydzielonej w ramach Biura Obsługi Interesanta na parterze budynku Sądu, po wcześniejszym zamówieniu ich osobistym, mailowym lub telefonicznym. Osoba zapisująca się na wgląd do akt sprawy winna wskazać sygnaturę sprawy, datę ewentualnego wglądu do akt, godzinę oraz przewidywany czas dokonywania wglądu do akt sprawy. Po przybyciu do Sądu należy pamiętać o pobraniu z automatu numeru ustalającego kolejność obsługi interesantów w ramach BOI. Interesant po pobraniu numeru oczekuje na swoją kolej. Interesanci wchodzą do Czytelni Akt dopiero po wyświetleniu się ich numeru na wyświetlaczu znajdującym się nad drzwiami Czytelni Akt.

3. Kto ma prawo wglądu do akt sprawy?
Wgląd do akt sprawy mają wszystkie strony postępowania (powód/pozwany, wnioskodawca/uczestnik, oskarżony/obwiniony, oskarżyciel/oskarżyciel posiłkowy) oraz ich pełnomocnicy. W przypadku spraw cywilnych nieprocesowych o wgląd do akt sprawy może ubiegać się każdy, kto wykaże interes prawny. Świadek nie jest uprawniony do wglądu w akta sprawy.

4. Co powinien zawierać pozew/wniosek składany do sądu?
Pisma wszczynające postępowanie przed sądem powinny zawierać:
 oznaczenie sądu, do którego kierujemy pozew bądź wniosek (nazwa sądu, wydziału, dokładny adres);
 dokładne oznaczenie osób biorących udział w sprawie (powód/pozwany; wnioskodawca/uczestnicy) wraz ze wskazaniem imion, nazwisk, nazw instytucji, dokładnych adresów oraz ewentualnych przedstawicieli ustawowych bądź pełnomocników);
 numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) lub numer identyfikacji podatkowej (NIP) powoda będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku lub
 numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku – numer w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP powoda niebędącego osobą fizyczną, który nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania;
 oznaczenie rodzaju pisma pozew/wniosek;
 oznaczenie żądania, poprzez sprecyzowanie, o co jest wnoszony pozew/wniosek, dokładne określenie świadczenia pieniężnego - wyrażonego konkretną kwotą lub niepieniężnego jakie ma być spełnione przez pozwanego i wskazanie jakiego rozstrzygnięcia się domaga;
 określenie wartości przedmiotu sporu w sprawach o prawa majątkowe, tj. kwoty dochodzonego pozwem roszczenia (jeżeli pozew obejmuje kilka roszczeń, wartość przedmiotu sporu należy wskazać dla każdego ze wskazanych roszczeń oddzielnie);
 uzasadnienie żądania ze wskazaniem dowodów na jego poparcie (np.: dokumenty, wykaz świadków);
 własnoręczny podpis;
 wykaz załączników.
Pozew/wniosek należy sporządzić, poza egzemplarzem dla Sądu, w tylu egzemplarzach ilu jest pozwanych/uczestników postępowania + jeden egzemplarz dla powoda/wnioskodawcy w celu uzyskania potwierdzenia złożenia pisma.

5. Jakie są zasady złożenia pozwu w postępowaniu nakazowym, a jakie w upominawczym?
Postępowanie nakazowe
Sąd rozpoznaje sprawę w postępowaniu nakazowym na pisemny wniosek powoda zgłoszony w pozwie.
Sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych, a okoliczności uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione dołączonym do pozwu:
- dokumentem urzędowym;
- zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem;
- wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu;
- zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i niezapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym;
- oryginałem weksla, czeku, warrantu lub rewersu;
- wyciągiem z ksiąg bankowych podpisanym przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku, opatrzonym pieczęcią banku oraz dowodem doręczenia dłużnikowi pisemnego wezwania do zapłaty długu;
umową, dowodem spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego oraz dowodem doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, jeżeli podwód dochodzi należności zapłaty świadczenia pieniężnego lub odsetek w transakcjach handlowych określonych w ustawie z 08.03.2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.
Postępowanie upominawcze
Sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego, a w innych sprawach, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. Nakaz zapłaty nie może być wydany, jeżeli:
- roszczenie jest oczywiście bezzasadne;
- przytoczone okoliczności budzą wątpliwość;
- zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego;
- miejsce pobytu pozwanego nie jest znane albo gdyby doręczenie mu nakazu nie mogło nastąpić w kraju.

6. Gdzie i w jaki sposób można uiścić opłatę sądową od pozwu/wniosku?
Opłatę sądową można uiścić:
- dokonując wpłaty bezpośrednio w kasie sądu;
- w formie e - znaków opłaty sądowej (e-znaki można nabyć za pomocą platformy Ministerstwa Sprawiedliwości - e-płatności (adres https://oplaty.ms.gov.pl)) lub bezpośrednio w kasie Sądu (więcej informacji na temat platformy e-płatności znajduje się na stronie głównej Sądu Rejonowego w Wołominie); dokonując przelewu bankowego na numer rachunku bankowego danego sądu – konto dochodów budżetowych.
Szczegółowe informacje dotyczące numeru rachunku bankowego Sądu Rejonowego w Wołominie znajdują się na stronie głównej Sądu Rejonowego w Wołominie.
7. Jak ubiegać się o zwolnienie z ponoszenia kosztów sądowych?
Wniosek należy złożyć do sądu, w którym ma się toczyć, bądź toczy się postępowanie. W celu uzyskania sądowego zwolnienia od kosztów strona lub uczestnik postępowania powinien skierować do sądu wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych (wzór wniosku dostępny jest w Biurze Obsługi Interesanta oraz na naszej stronie w zakładce Dokumenty do pobrania/Wzory i formularze).
Zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi ją na taki uszczerbek.
Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych osoby fizycznej należy dołączyć oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów (wzór oświadczenia dostępny jest w Biurze Obsługi Interesanta, na naszej stronie w zakładce Dokumenty do pobrania/Wzory i formularze oraz stronie Ministerstwa Sprawiedliwości). Oświadczenie, o którym mowa należy wypełnić czytelnie, podając w nim informacje odpowiadające rzeczywistości. W oświadczeniu należy wypełnić wszystkie rubryki, zaś w przypadku gdy dana rubryka nie dotyczy wnioskodawcy należy o tym nanieść stosowną wzmiankę bądź przekreślić rubrykę. Osobę, która świadomie w treści oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania poda nieprawdziwe dane, sąd może ukarać grzywną.
Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych jak i formularz oświadczenia muszą być własnoręcznie podpisane przez wnioskodawcę.
Złożenie wniosku jest wolne od opłaty sądowej.

8. W jaki sposób można ubiegać się o ustanowienie pełnomocnika z urzędu?
O ustanowienie pełnomocnika z urzędu może domagać się strona zwolniona przez sąd od kosztów sądowych w całości lub części. Osoba fizyczna, niezwolniona przez sąd od kosztów sądowych, może się domagać ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny
Wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego strona zgłasza wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych lub osobno, na piśmie lub ustnie do protokołu, w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy.
Wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu należy złożyć wraz z oświadczeniem o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania lub ustnie do protokołu.
Wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu jak i formularz oświadczenia muszą być własnoręcznie podpisane przez wnioskodawcę. Oświadczenie, o którym mowa należy wypełnić czytelnie, podając w nim informacje odpowiadające rzeczywistości. W oświadczeniu należy wypełnić wszystkie rubryki, zaś w przypadku gdy dana rubryka nie dotyczy wnioskodawcy należy o tym nanieść stosowną wzmiankę bądź przekreślić rubrykę. Osobę, która świadomie w treści oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania poda nieprawdziwe dane, sąd może ukarać grzywną.
Przykładowy wzór wniosku oraz formularz oświadczenia dostępne są na naszej stronie w dziale Dokumenty do pobrania/Wzory i formularze. Wzór oświadczenia dostępny jest także w Biurze Obsługi Interesanta oraz na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.
Złożenie wniosku jest wolne od opłaty sądowej.

9. W jaki sposób można dołączyć dokumenty bądź pisma procesowe do sprawy, która już toczy się przed sądem?
Jeżeli złożony został pozew/wniosek do sądu, sprawa zostaje zarejestrowana pod konkretną sygnaturą i wszelkie kolejne pisma kierowane do sądu w danej sprawie powinny być składane z pismem przewodnim ze wskazaniem sygnatury, przy czym w przypadku pism procesowych należy złożyć również odpowiednią ilość ich odpisów z przeznaczeniem dla stron przeciwnych. Wszelkie dokumenty i pisma procesowe można złożyć w biurze podawczym sądu bądź wysłać pocztą, pamiętając o zachowaniu odpowiednich terminów, jeżeli obowiązek taki wynika z otrzymanych pouczeń.

10. Co powinno zawierać pismo przewodnie?
Pismo przewodnie powinno zawierać:
 imię, nazwisko i adres osoby składającej;
 oznaczenie sądu, do którego jest skierowane;
 oznaczenie sygnatury akt sprawy, do której ma być dołączone;
 krótką treść wyjaśniającą, czego dotyczy;
 własnoręczny podpis.

11. Jak usprawiedliwić swoją nieobecność na rozprawie?
Nieobecność na rozprawie powinna być usprawiedliwiona pisemnie. Usprawiedliwienie niestawiennictwa z powodu choroby wymaga przedstawienia zaświadczenia wystawionego przez lekarza sądowego.

12. W jaki sposób i w jakim terminie można złożyć wniosek o uzasadnienie wyroku/postanowienia?
Wniosek o uzasadnienie należy złożyć na piśmie w terminie 7 dni od daty ogłoszenia wyroku/postanowienia, przy czym strona pozbawiona wolności, działająca bez profesjonalnego pełnomocnika nieobecna przy ogłoszeniu orzeczenia może złożyć wniosek o sporządzenia uzasadnienia w terminie 7 dni od doręczenia jej tego orzeczenia.
Przykładowy wzór wniosku dostępny jest na naszej stronie w zakładce Dokumenty do pobrania/Wzory i formularze.

13. W jaki sposób można uzyskać odpis prawomocnego orzeczenia?
Pisemny wniosek w tym przedmiocie należy złożyć w biurze podawczym sądu, przed którym toczyło się postępowanie lub wysłać za pośrednictwem poczty wraz z opłatą kancelaryjną (jeśli jest wymagana).
Przykładowy wzór wniosku dostępny jest w Biurze Obsługi Interesanta oraz na naszej stronie w zakładce Dokumenty do pobrania/Wzory i formularze.

14. W jakiej wysokości trzeba wnieść opłatę za wydanie odpisu prawomocnego orzeczenia w sprawach cywilnych?
Opłata za wydanie odpisu prawomocnego orzeczenia wynosi 20 zł za każde rozpoczęte 10 stron wydanego dokumentu.

15. W jaki sposób można uzyskać zezwolenie na widzenie z tymczasowo aresztowanym?
Do sądu należy złożyć pisemny wniosek o zgodę na widzenie z tymczasowo aresztowanym, gdy osoba aresztowana pozostaje do dyspozycji sądu.
Jeżeli osoba tymczasowo aresztowana pozostaje do dyspozycji prokuratury, wówczas o zgodę na widzenie należy zwrócić się do właściwej prokuratury.
Sąd może nie wyrazić zgody na widzenie, np.: gdy osoba występująca z wnioskiem o zezwolenie na widzenie jest świadkiem w sprawie i nie została jeszcze przesłuchana;
jeżeli zachodzi obawa, że widzenie zostanie wykorzystane w celu bezprawnego utrudnienia postępowania karnego.

16. Kiedy kara ulega zatarciu?
W razie skazania na karę pozbawienia wolności, karę 25 lat pozbawienia wolności albo karę dożywotniego pozbawienia wolności – z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania, zatarcie następuje w tych wypadkach z mocy prawa; na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli wymierzona kara pozbawienia nie przekroczyła 3 lat, a skazany przestrzegał zasad porządku prawnego.
W razie skazania na karę ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 3 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania;
W razie skazania na karę grzywny zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 1 roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania;
W razie odstąpienia od wymierzenia kary zatarcie skazania następuje z mocy prawa po roku od wydania prawomocnego orzeczenia.
W razie skazania na karę z warunkowym zawieszeniem jej wykonania zatarcie skazania następuje z mocy prawa po upływie 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.
W razie orzeczenia środka karnego zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania.
Jeżeli sprawcę skazano na dwa lub więcej niepozostających w zbiegu przestępstw albo, jeżeli po rozpoczęciu a przed upływem okresu wymaganego do zatarcia skazania popełnił on kolejne przestępstwo – dopuszczalne jest tylko zatarcie jednoczesne wszystkich skazań.
W razie warunkowego umorzenia postępowania skazanie ulega zatarciu z mocy prawa z upływem 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.

17. W jaki sposób można starać się o wcześniejsze zatarcie skazania?
Należy zwrócić się z pisemnym wnioskiem o wcześniejsze zatarcie skazania do sądu, który wydał wyrok. Wniosek podlega opłacie w wysokości 45 złotych.
Przykładowy wzór wniosku znajduje się na naszej stronie w dziale Informacje/Wzory i formularze.

18. Czy obecność na rozprawie jest obowiązkowa?
Na wezwanie sądu stawiennictwo na rozprawie jest obowiązkowe, natomiast, ale gdy sąd jedynie zawiadamia o terminie rozprawy, wówczas stawiennictwo na rozprawie nie jest obowiązkowe. Doręczone wezwanie lub zawiadomienie zawiera informację o tym, czy stawienie się w sądzie jest obowiązkowe lub nieobowiązkowe.

19. Co grozi świadkowi, gdy nie stawi się na wezwanie Sądu?
Za nieusprawiedliwione niestawiennictwo sąd skaże świadka na grzywnę (maksymalna wysokość 3.000 zł), po czym wezwie go powtórnie, a w razie ponownego niestawiennictwa skaże go na ponowną grzywnę i może zarządzić jego przymusowe sprowadzenie.
Świadek w ciągu 7 dni od dnia doręczenia mu postanowienia skazującego go na grzywnę lub na pierwszym posiedzeniu, na które zostanie wezwany, może usprawiedliwić swe niestawiennictwo. W przypadku usprawiedliwienia niestawiennictwa sąd zwolni świadka od grzywny i przymusowego sprowadzenia.

20.Czy za stawiennictwo na rozprawie przysługuje świadkowi zwrot kosztów dojazdu, czy też utraconego dochodu?
Tak, świadek ma prawo żądać zwrotu kosztów podróży jak i zwrotu zarobku lub utraconego dochodu.
Zarówno wysokość poniesionych kosztów podróży jak i utratę zarobku lub dochodu oraz ich wysokość świadek powinien należycie wykazać.
Wniosek o zwrot kosztów podróży oraz wniosek o zwrot utraconego dochodu świadek może złożyć ustnie do protokołu lub na piśmie w terminie 3 dni od dnia rozprawy (druki wniosków dostępne są na parterze w budynku Sądu Rejonowego w Wołominie).
Do wniosku o zwrot utraconego zarobku lub dochodu świadek powinien dołączyć zaświadczenie od pracodawcy.

21. Czy Sąd może uchylić karę porządkową nałożoną na świadka za nieusprawiedliwione niestawiennictwo na rozprawie?
Tak, należy złożyć wniosek z pisemnym usprawiedliwieniem nieobecności wraz z prośbą o uchylenie kary.

22. Czy przed Sądem w Wołominie prowadzone są sprawy o rozwód?
Sąd Rejonowy w Wołominie nie prowadzi spraw o rozwód. Sądem właściwym, który rozpoznaje sprawy o rozwód dla powiatu wołomińskiego jest Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie.

23. Czy wniosek o uzasadnienie podlega opłacie?
Wniosek o uzasadnienie w sprawach karnych nie podlega opłacie.
Wniosek o uzasadnienie w sprawach cywilnych podlega opłacie stałej 100 zł.
24. W jaki sposób należy złożyć prywatny akt oskarżenia?
Prywatny akt oskarżenia można złożyć w biurze podawczym sądu lub wysłać pocztą.
Strona pokrzywdzona może wnieść do Sądu prywatny akt oskarżenia. Według kodeksu karnego przestępstwa, które są ścigane z oskarżenia prywatnego to:
- z art. 212 kk – pomówienie,
- z art. 216 kk – znieważenie,
- z art. 217 § 1 kk – naruszenie nietykalności cielesnej,
- z art. 157 § 2 kk – naruszenie czynności narządów ciała na okres trwający poniżej 7 dni.

25. Który Sąd jest właściwy do rozpoznania prywatnego aktu oskarżenia i co taki akt powinien zawierać?
Właściwym do rozpoznania sprawy jest Sąd według miejsca zdarzenia.
Prywatny akt oskarżenia powinien być podpisany i zawierać:
- dane personalne oskarżyciela prywatnego i oskarżonego (imiona , nazwiska i adresy zamieszkania);
- datę i miejsce czynu;
- opis czynu i przedmiotowego zdarzenia;
- jeżeli byli świadkowie – wskazać ich dane;
- uiścić opłatę sądową w wysokości 300 zł.

26. Co oznacza występować w sprawie jako „oskarżyciel posiłkowy”?
Każdy pokrzywdzony przestępstwem lub wykroczeniem ściganym z oskarżenia publicznego, poprzez złożenie oświadczenia o działaniu w charakterze oskarżyciela posiłkowego, może uzyskać prawa strony procesu. Oświadczenie o przystąpieniu do sprawy w charakterze oskarżyciela posiłkowego można złożyć w ściśle określonych terminach:
- w procesie karnym – do momentu otwarcia przewodu sądowego – tzn. do chwili rozpoczęcia odczytania aktu oskarżenia,
- w sprawach o wykroczenie – do 7 dni od daty otrzymania zawiadomienia z policji o przesłaniu do Sądu wniosku o ukaranie.

27. Jakie prawa przysługują oskarżycielowi posiłkowemu?
Oskarżyciel posiłkowy – jako strona procesu może:
- składać wnioski dowodowe,
- zadawać pytania świadkom,
- odwoływać się od wyroku.

WYDZIAŁ CWILNY

1.Jaki sąd jest właściwy do rozpoznania wniosku o stwierdzenie nabycia spadku?
Właściwym do rozpoznania wniosku jest zawsze sąd rejonowy ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy (osoby zmarłej), a jeśli miejsca tego nie da się ustalić w Polsce, wówczas właściwym będzie sąd miejsca położenia majątku spadkowego (majątku osoby zmarłej).

2. Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku o stwierdzenie nabycia spadku?
Do wniosku należy dołączyć:
• odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy (osoby zmarłej),
• odpisu skrócone aktów stanu cywilnego spadkobierców ustawowych i testamentowych potwierdzające tożsamość spadkobiercy i pokrewieństwo ze spadkodawcą czyli:
o odpisy skrócone aktów urodzenia mężczyzn i niezamężnych kobiet uczestniczących w postępowaniu
o odpisy skrócone aktów małżeństwa kobiet zamężnych uczestniczących w postępowaniu (niezbędne są w celu wykazania zmiany nazwiska kobiety)
• jeżeli został sporządzony testament to należy złożyć wypis z oryginału testamentu notarialnego spadkodawcy (osoby zmarłej) lub oryginał (!) testamentu sporządzonego własnoręcznie przez spadkodawcę.
Wszystkie w/w odpisy skrócone aktów stanu cywilnego należy złożyć w oryginale lub uwierzytelnionej notarialnie kopii

3. Jaka jest wysokość opłaty od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku?
Opłata od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku jest stała i wynosi 100 zł od jednego spadkodawcy (osoby zmarłej).
Dodatkowo należy uiścić opłatę za wpis do Rejestru Spadkowego w wysokości 5 zł od jednego spadkodawcy (osoby zmarłej).
Brak wymaganych opłat spowoduje zwrot wniosku
Opłat można dokonać w Kasie Sądu Rejonowego w Wołominie, przy czym opłata za wpis do rejestru spadkowego (5 zł) nie może być uiszczona za pomocą znaków opłaty sądowej.
Opłat można dokonywać również przelewem:
• opłatę od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku dokonuje się na konto Sądu Rejonowego w Wołominie o numerze:
78 1010 1010 0071 0022 3100 0000
• opłatę od wniosku o wpis do Rejestru Spadkowego dokonuje się na konto Sądu Rejonowego w Wołominie o numerze:
84 1130 1017 0013 4407 1820 0006

4. Został sporządzony testament. Czy koniecznym jest założenie sprawy o stwierdzenie nabycia spadku w sądzie?

Aby ujawnić krąg spadkobierców koniecznym jest przeprowadzenie postępowania spadkowego w sądzie. Ustawa dopuszcza również możliwość poświadczenia dziedziczenia przez notariusza.

5. Jeżeli został sporządzony testament notarialny, to czy we wniosku o stwierdzenie nabycia spadku należy wskazać tylko osoby powołane do spadku w testamencie?
We wniosku oprócz spadkobiercy testamentowego muszą być ujawnieni wszyscy spadkobiercy ustawowi, którzy dziedziczyliby, gdyby testamentu nie było.

6. Czy przy założeniu sprawy o stwierdzenie nabycia spadku trzeba się liczyć z poniesieniem innych dodatkowych kosztów?
Jeśli od chwili śmierci spadkodawcy do dnia rozprawy nie upłynęło 6 miesięcy, na rozprawie składa się oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Za złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku pobiera się opłatę sądową w wysokości 100 zł.

7. Czy dział spadku można przeprowadzić tylko w sądzie?
Dział spadku można także przeprowadzić przed notariuszem, ale tylko wtedy, gdy wszyscy spadkobiercy są zgodni co do podziału masy spadkowej. Wniosek o dział spadku można również złożyć do sądu. Właściwym do rozpoznania wniosku jest sąd spadku, czyli sąd rejonowy ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy, a w przypadku braku takiego miejsca zwykłego pobytu w Polsce lub niemożności jego ustalenia – sąd, w którego okręgu znajduje się majątek spadkowy lub jego część. Najczęściej jest to ten sąd, w którym było przeprowadzone postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku.

8. Na rozprawie zostało ogłoszone postanowienie, kiedy można odebrać odpis tego postanowienia z klauzulą prawomocności?

Odpis postanowienia można odebrać, gdy stanie się ono prawomocne tj. po upływie 21 dni, licząc od następnego dnia po rozprawie, pod warunkiem że nie zostanie zaskarżone.
O wydanie odpisu postanowienia zawsze należy się zwrócić do sądu z opłaconym pisemnym wnioskiem.

9. Jaka jest wysokość opłaty od wniosku o wydanie odpisu postanowienia?
Za jeden odpis postanowienia z klauzulą prawomocności należy wnieść opłatę w wysokości 20 zł każde rozpoczęte 10 stron wydanego dokumentu.

WYDZIAŁ KARNY

1. Gdzie należy złożyć wniosek o zatarcie skazania?

Wniosek o zatarcie skazania składa się do Sądu, który wydał orzeczenie, opłata od wniosku wynosi 45 zł.

2. Gdzie składa się wniosek o wyrażenie zgody na widzenie z tymczasowo aresztowanym?

Wniosek o wyrażenie zgody na widzenie składa się do Sądu, Wydział Karny, który zastosował wobec oskarżonego areszt tymczasowy i oskarżony pozostaje do dyspozycji Sądu, jeżeli pozostaje do dyspozycji prokuratora, to do Prokuratury.
Zgody na widzenie nie może uzyskać osoba, która będzie przesłuchiwana w sprawie w charakterze świadka.

3. Jaki Sąd jest właściwy do wydania wyroku łącznego, jeżeli sprawy toczyły się przed więcej niż jednym Sądem?

Sądem właściwym do wydania wyroku łącznego jest Sąd, który wydał ostatni wyrok skazujący w I Instancji. Wniosek jest wolny od opłat.

4. W jakich sytuacjach można zwrócić się do Sądu z prywatnym aktem oskarżenia?

Do przestępstw ściganych z prywatnego aktu oskarżenia należą: nieumyślne uszkodzenie ciała, o charakterze innym niż powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu, lekkie uszkodzenie ciała, czyli naruszenie narządów na czas dłuższy niż 7 dni, zniesławienie, zniewaga oraz naruszenie nietykalności cielesnej. Postępowanie z oskarżenia prywatnego rozpoczyna się wniesieniem prywatnego aktu oskarżenia. Akt ten musi oznaczać osobę oskarżonego, określać zarzucany mu czyn i wskazać dowody, na których opiera się oskarżenie. Opłata od prywatnego aktu oskarżenia wynosi 300 zł. Pierwsza rozprawa ma charakter posiedzenia pojednawczego, na której Sąd wzywa do ugody, jeżeli ugoda nie zostanie zawarta, zostaje wyznaczony termin rozprawy i przeprowadzone czynności procesowe.

5. Co należy zrobić, aby odwołać się od mandatu karnego nałożonego przez Policję lub Straż Miejską?

Należy złożyć wniosek o uchylenie mandatu w terminie 7 dni od daty jego nałożenia, wraz z kserokopią mandatu. Mandat karny może być jednak uchylony w przypadku, jeżeli został nałożony za czyn nie będący wykroczeniem.

6. Kto i w jakim terminie może przystąpić do procesu w charakterze oskarżyciela posiłkowego?

Pokrzywdzony przestępstwem lub wykroczeniem ściganym z oskarżenia publicznego może przystąpić do procesu w charakterze oskarżyciela posiłkowego. W tym celu należy złożyć oświadczenie o przystąpieniu do procesu w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Pokrzywdzony uzyskuje wtedy prawa strony procesu.
Oświadczenie o przystąpieniu do sprawy w charakterze oskarżyciela posiłkowego można złożyć w ściśle określonych terminach:
- w procesie karnym - do momentu otwarcia przewodu sądowego - tzn. do chwili rozpoczęcia odczytania aktu oskarżenia.
- w sprawach o wykroczenia - do 7 dni od daty otrzymania zawiadomienia od Policji o przesłaniu do Sądu wniosku o ukaranie.

WYDZIAŁ RODZINNY I NIELETNICH

1. W jaki sposób można zwrócić się do Sądu o zasądzenie alimentów?

Należy złożyć pozew o alimenty wraz z załącznikami w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, w pozwie należy podać numery pesel stron;
- w przypadku powództwa na rzecz dziecka:
 odpis skrócony aktu urodzenia dziecka wydany nie później niż 1 m-c przed złożeniem pozwu (jeżeli dziecko występuje pierwszy raz o alimenty) lub zupełny akt urodzenie dziecka wydany nie później niż 1 m-c przed złożeniem pozwu, oświadczenie o uznaniu dziecka lub wyrok ustalający ojcostwo;
- w przypadku powództwa na rzecz małżonka:
 odpis skrócony aktu małżeństwa stron, ewentualnie odpis wyroku rozwodowego lub separacyjnego;
Nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Nie ma obowiązku składania oddzielnych pozwów, jeżeli strona powodowa wnosi o zasądzenie alimentów na rzecz więcej niż jednego dziecka.
Jeżeli nieznane jest miejsce pobytu strony pozwanej, należy dołączyć do pozwu wniosek o ustalenie dla niego kuratora.

Dzieci pełnoletnie występują w swoim imieniu o zasądzenie alimentów lub o ich podwyższenie.

2. Do którego sądu należy złożyć pozew o alimenty?
Pozew o alimenty należy złożyć do sądu rejonowego (Wydziału Rodzinnego i Nieletnich). Właściwym miejscowo jest sąd według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej jak i sąd według miejsca zamieszkania strony pozwanej – wybór sądu należy do powoda.

3. Co należy wskazać w uzasadnieniu pozwu o alimenty?
W uzasadnieniu pozwu należy wskazać :
zestawienie kosztów utrzymania uprawnionego do alimentów,
określić przybliżony miesięczny koszt utrzymania dziecka (podać kwotę),
sytuację rodzinną, majątkową i możliwości zarobkowe każdego z rodziców (osoby będące na ich utrzymaniu, wykonywany zawód, miejsce pracy, wysokość zarobków, posiadany majątek).

4. W ilu egzemplarzach należy złożyć pozew o alimenty?
Pozew należy złożyć do sądu w oryginale wraz z kopiami w ilości odpowiadającej liczbie osób pozwanych.

5. Kto i kiedy może wystąpić z pozwem o zaprzeczenie ojcostwa?

Z pozwem o zaprzeczenie ojcostwa może wystąpić:
 matka dziecka w ciągu 6 miesięcy od daty narodzin dziecka;
 mąż matki dziecka w ciągu 6 miesięcy od dnia w którym dowiedział się o urodzeniu dziecka, nie później jednak niż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności;
 dziecko po osiągnięciu pełnoletniości, nie później jednak, niż w ciągu 3 lat od jej osiągnięcia;
 prokurator, zawsze kiedy wymaga tego ochrona praworządności;
 jeżeli mąż matki został całkowicie ubezwłasnowolniony z powodu choroby psychicznej lub innego rodzaju zaburzeń psychicznych, na które zapadł w ciągu terminu do wytoczenia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa, powództwo może wytoczyć jego przedstawiciel ustawowy. Termin do wytoczenia powództwa wynosi w tym wypadku 6 miesięcy od dnia ustanowienia przedstawiciela ustawowego, a jeżeli przedstawiciel powziął wiadomość o urodzeniu się dziecka dopiero później – 6 miesięcy od dnia, w którym tę wiadomość powziął. Jeżeli ww. przedstawiciel ustawowy nie wytoczył powództwa o zaprzeczenie ojcostwa, mąż może wytoczyć powództwo po uchyleniu ubezwłasnowolnienia. Termin do wytoczenia powództwa wynosi w tym wypadku 6 miesięcy od dnia uchylenia ubezwłasnowolnienia, a jeżeli mąż powziął wiadomość o urodzeniu się dziecka dopiero później – 6 miesięcy od dnia, w którym tę wiadomość powziął;
 jeżeli mąż matki zapadł na chorobę psychiczną lub innego rodzaju zaburzenia psychiczne w ciągu terminu do wytoczenia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa i mimo istnienia podstaw do ubezwłasnowolnienia całkowitego nie został ubezwłasnowolniony, może on wytoczyć powództwo w ciągu 6 miesięcy od ustania choroby lub zaburzeń, a gdy powziął wiadomość o urodzeniu się dziecka dopiero później – w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym tę widomość powziął.

6. W ilu egzemplarzach należy złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa?

Pozew należy złożyć w 4 egzemplarzach (1 oryginał + 3 odpisy):
 jeden dla pozwanego – ojca lub matki dziecka,
 drugi dla małoletniego dziecka, którego reprezentuje ustanowiony w postępowaniu nieprocesowym kurator,
 trzeci dla Prokuratura Rejonowego, któremu sąd ma obowiązek doręczyć odpis pozwu i zawiadamiać o terminach rozprawy).

7. Jakie dokumenty należy dołączyć do pozwu o zaprzeczenie ojcostwa?
 3 odpisy pozwu (kserokopie),
 odpis zupełny aktu urodzenia dziecka, wydany nie później niż 1 m-c przed złożeniem pozwu
 odpis skrócony aktu małżeństwa,
 opłata stała 200 zł,
 zaliczka na kuratora dla małoletniego w kwocie 120 zł.

8. Jaki sąd jest właściwy do rozpoznania sprawy z powództwa o zaprzeczenie ojcostwa?

Właściwym rzeczowo jest sąd rejonowy (pozew składa się do Wydziału Rodzinnego i Nieletnich). Właściwym miejscowo jest wyłącznie sąd według miejsca zamieszkania powoda, jeżeli brak jest podstaw do wytoczenia powództwa według przepisów o właściwości ogólnej tj. według miejsca zamieszkania pozwanego. Jeżeli dla pozwanych według przepisów o właściwości ogólnej właściwe są różne sądy, wybór między tymi sądami należy do powoda (np. z powództwem występuje matka dziecka przeciwko dziecku, które mieszka razem z nią i ojcu dziecka zamieszkałemu w okręgu właściwości innego niż dziecko sądu).

9. Czy podczas trwania małżeństwa można żądać zasądzenia alimentów od współmałżonka?
Podczas trwania małżeństwa można żądać zasądzenia od małżonka nieprzyczyniającego się do utrzymania rodziny środków na jej utrzymanie. Należy wówczas złożyć powództwo o zaspokojenie potrzeb rodziny.

10. Czy w sprawie o ustalenie ojcostwa można wnieść również o zasądzenie alimentów?

Tak, w sprawie o ustalenie ojcostwa można wnieść również o zasądzenie alimentów na rzecz dziecka. Matka dziecka może też wnieść o pokrycie wydatków związanych z ciążą i porodem oraz kosztami utrzymania przez okres trzech miesięcy w okresie okołoporodowym.

11. Kto i w jakim czasie może występować do Sądu o ustalenie ojcostwa?

Ustalenia ojcostwa może żądać matka dziecka, ojciec dziecka lub prokurator. Po osiągnięciu przez dziecko pełnoletniości , tylko ono może żądać ustalenia ojcostwa.

12. W jaki sposób dochodzić ustalenia ojcostwa?

Jeżeli nie zachodzi domniemanie, że ojcem dziecka jest mąż jego matki, albo gdy domniemanie takie zostało obalone, ustalenia ojcostwa może w drodze powództwa domagać się: dziecko – wytaczając powództwo przeciwko domniemanemu ojcu, a gdy ten nie żyje – przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy. Domniemany ojciec – wytaczając powództwo przeciwko dziecku i matce, a gdy matka nie żyje – przeciwko dziecku. Matka wytacza powództwo przeciwko domniemanemu ojcu. Strona występująca z pozwem jest zwolniona od kosztów sądowych z mocy ustawy. Wymagane dokumenty: pozew (dwa egzemplarze), odpis aktu urodzenia dziecka (zupełny), zaświadczenie o zarobkach.

13. Kiedy można wnosić o ustanowienie rozdzielności majątkowej podczas trwania małżeństwa?

Z ważnych powodów, każdy z małżonków podczas trwania małżeństwa może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Należy złożyć pozew w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach wraz z załącznikami. Wymagane załączniki: odpis aktu małżeństwa, zaświadczenie o dochodach powódki bądź powoda, opłata stała w wysokości 200 zł.
Powództwo o ustanowienie rozdzielności majątkowej wytacza się wyłącznie przed sąd rejonowy (pozew składa się do Wydziału Rodzinnego i Nieletnich), w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda.

14. Do którego wydziału należy skierować wniosek o zgodę na wydanie paszportu dla małoletniego dziecka?

Właściwym rzeczowo jest sąd rejonowy (Wydział Rodzinny i Nieletnich). Właściwym miejscowo jest wyłącznie sąd miejsca zamieszkania dziecka, a w braku miejsca zamieszkania sąd miejsca jego pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy – właściwy jest Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy.

15. Jak odrzucić spadek w imieniu małoletniego?

Należy złożyć wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności prawnej w postaci odrzucenia spadku w imieniu małoletniego dziecka do Wydziału Rodzinnego i Nieletnich sądu właściwego z miejsca zamieszkania małoletniego. Wnioskodawcami mogą być obydwoje rodzice. Wniosek składny jest wówczas w jednym egzemplarzu. W przypadku, gdy wniosek składany jest przez jednego rodzica, to drugi rodzic jest uczestnikiem postępowania - wówczas należy złożyć dwa egzemplarze wniosku. Wniosek powinien zawierać dane stron, tj. imię, nazwisko, nr PESEL, dokładny adres zamieszkania. Wymagane załączniki: odpis aktu zgonu osoby, po której ma być odrzucony spadek, akt urodzenia małoletniego dziecka wydany nie później niż 1 m-c przed złożeniem wniosku , oświadczenie o odrzuceniu spadku (akt notarialny) lub postanowienie sądu w tym przedmiocie, opłata w wysokości 100 zł.

WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH

1. Jakie są opłaty w Księgach Wieczystych?
- wpis hipoteki 200zł
- wykreślenie hipoteki 100 zł
- zmiana wpisu hipoteki 150 zł
- założenie księgi wieczystej dla nieruchomości gruntowej 300 zł
- założenie księgi wieczystej dla lokalu spółdzielczego 360 zł
- założenie księgi wieczystej dla lokalu własnościowego 400 zł
- wpis prawa własności ze spadku 150 zł
- wykreślenie służebności osobistej 100 zł
- sprostowanie działu I-O 100 zł
- zmiana nazwiska 100 zł

2. Jakie dokumenty potrzebne są do wpisu hipoteki?
- oświadczenie banku o wpisie hipoteki
- oświadczenie banku o ustanowieniu hipoteki

3. Jakie dokumenty potrzebne są do wykreślenia hipoteki?
-zezwolenie/zgoda na wykreślenie hipoteki

4. Jakie dokumenty potrzebne są do zmiany nazwiska?
- odpis skrócony aktu małżeństwa

5. Jakie dokumenty potrzebne są do założenia Księgi Wieczystej dla nieruchomości gruntowej?
- tytuł prawny nabycia/następstwo prawne
-wypis i wyrys z mapy ewidencyjnej

6. Jakie dokumenty potrzebne są do założenia Księgi Wieczystej dla lokalu spółdzielczego?
- przydział lokalu/akt notarialny
- zaświadczenie ze spółdzielni
-wypis z rejestru lokali

7. Kto musi podpisać wniosek o wpis hipoteki?
- podpisy muszą złożyć właściciele lub współwłaściciele nieruchomości.

8. Kto musi podpisać wniosek o wykreślenie hipoteki?
- jeżeli współwłaścicielem nieruchomości jest małżeństwo wystarczy jeden podpis małżonka w przypadku gdy współwłaścicielem nie jest małżeństwo wówczas podpisy składają wszyscy współwłaściciele.

9. Kto podpisuje wniosek o założenie Księgi Wieczystej?
- wniosek podpisują wszyscy właściciele lub współwłaściciele.

10. Jakie dokumenty potrzebne są do zmiany właściciela po spadku?
- akt poświadczenia dziedziczenia lub postanowienie Sądu.

11. Ile kosztuje odpis z księgi wieczystej?
- odpis zwykły 30 zł
- odpis zupełny 60 zł

12. Kto może uzyskać odpis z Księgi Wieczystej?
- odpis może uzyskać każdy kto zna numer Księgi Wieczystej.

13. W jaki sposób można przyspieszyć rozpoznanie wniosku?
Pisma o rozpoznanie wniosku poza kolejnością wpływu do Sądu rozpoznawane są po miesiącu od daty wpływu pierwotnego wniosku, którego dotyczy kierowana prośba.
Pismo o przyspieszenie rozpoznania wniosku poza kolejnością wpływu do Sądu powinno zawierać w szczególności motywy skierowania przedmiotowej prośby poparte ewentualnymi dokumentami wykazującymi istnienie szczególnie uzasadnionego przypadku.