MEDIACJA

Mediacja to próba doprowadzenia do ugodowego, satysfakcjonującego obie strony rozwiązania konfliktu na drodze dobrowolnych negocjacji prowadzonych przy udziale trzeciej osoby, neutralnej wobec stron i ich konfliktu, czyli mediatora, który wspiera przebieg negocjacji, łagodzi powstające napięcia i pomaga – nie narzucając jednak żadnego rozwiązania – w wypracowaniu kompromisu.

Propozycję rozwiązania trudnej sytuacji w mediacji dają sami zainteresowani. Jeśli strony ustalają warunki ugody, to jest większa szansa, że będą ich przestrzegać, niż gdy rozwiązanie narzucone jest z zewnątrz. Tak wypracowane porozumienie daje szansę na to, że będzie ono trwałe.
Mediacje to nie tylko porozumienie, w ich wyniku następuje naprawa relacji, normalizacja kontaktów, co w przyszłości daje szanse na kontynuowanie wzajemnego współżycia, współpracy a w sprawach rodzinnych poprawę relacji między bliskimi.
W większości krajów na świecie mediacja jest uznaną i powszechną metodą rozwiązywania sporów między ludźmi. Porozumienie osiągnięte poprzez rozwiązanie konfliktu, a nie rozstrzygnięcie - zgodnie z wolą np. arbitra, czy sędziego, jest akceptowane i uznawane przez strony. Trudno nie zgodzić się i nie respektować decyzji, w której podejmowaniu brało się czynny udział, o wiele łatwiej nie uznać i odwołać się od decyzji sędziego.

Mediacja, która jest prowadzona poza sądem, daje możliwość rozmowy o problemach i konfliktach w neutralnej, a nawet przyjaznej atmosferze, sprzyjającej swobodnym wypowiedziom stron oraz rozładowaniu emocji. Mediacja bowiem, to proces ludzki, nie sądowy, który unowocześnia proces karny i budzi szacunek dla sprawiedliwości.

Mediacja jest pomocna we wszelkich problemach i sporach między ludźmi. Prowadzona jest zarówno w sprawach sądowych, jak i prywatnych – zgłoszona przez strony, które nie radzą sobie już z problemami i konfliktami. Między innymi w sporach rodzinnych, pracowniczych, rówieśniczych, sąsiedzkich, gospodarczych, szkolnych, oświatowych.

Mediacja sądowa jest prowadzona sprawach karnych i z nieletnimi sprawcami czynów karalnych. Instytucja mediacji ofiara – sprawca, jako forma sprawiedliwości naprawczej, powstała z potrzeby zadośćuczynienia pokrzywdzonemu za wyrządzoną szkodę i doznaną krzywdę. Złamanie prawa wyrównuje się poprzez naprawienie szkody, a pokrzywdzony w aktywny sposób uczestniczy w podjęciu decyzji – ważne są jego problemy i potrzeby. W trakcie mediacji zwraca się szczególną uwagę na zrozumienie przez sprawcę krzywdy jaką wyrządził osobie pokrzywdzonej oraz na wzięcie przez sprawcę odpowiedzialności za naprawienie szkody i zadośćuczynienie
W sprawiedliwości karnej punktem zainteresowania jest głównie przestępstwo i przestępca, nie ma tu wiele miejsca dla pokrzywdzonego. Łamanie prawa wyrównuje się poprzez ukaranie sprawcy. Zadośćuczynienie dla pokrzywdzonego jak i jego oczekiwania i potrzeby w ogóle nie są brane pod uwagę, nie ma na nie miejsca w procesie karnym.

UWAGA !
W sprawach cywilnych, rodzinnych i nieletnich, sąd decyzję o skierowaniu sprawy do postępowania mediacyjnego może podejmować z urzędu, natomiast w sprawach karnych, zgodnie z art. 23 a § 1 Kodeksu Postępowania Karnego : „Sąd lub referendarz sądowy, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator lub inny organ prowadzący to postępowanie, może z inicjatywy lub za zgodą oskarżonego i pokrzywdzonego skierować sprawę do instytucji lub osoby do tego uprawnionej w celu przeprowadzenia postępowania mediacyjnego między pokrzywdzonym i oskarżonym, o czym się ich poucza, informując o celach i zasadach postępowania mediacyjnego, w tym o treści art. 178 a”, który stanowi, iż nie wolno przesłuchiwać jako świadka mediatora co do faktów, o których dowiedział się od oskarżonego lub pokrzywdzonego prowadząc postępowanie mediacyjne.

Akty prawne regulujące postępowanie mediacyjne:
1. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach karnych z dnia 07 maja 2015 roku (Dz. U. z 2015 r. poz. 716)
2. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach nieletnich z dnia 18 maja 2001 roku (Dz. U. Nr 56, poz. 591)
3. Kodeks Postępowania Cywilnego, dział II Postępowanie przed sądami pierwszej instancji, rozdział 1 – Mediacja i postępowanie pojednawcze
4. Ustawa z dnia 10 września 2015 roku o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów